آزمایش آسیب شناسی یا پاتولوژی چقدر طول می کشد؟

در بسیاری از مواقع وقتی بیمار نمونه بیوپسی خود را به آزمایشگاه تحویل می دهد و می شنود که مثلا یک هفته دیگر برای گرفتن جواب مراجعه کند، ناراحت و معذب می شود و گمان می کند که آزمایشگاه در دادن پاسخ آزمایش قصور و کوتاهی می نماید. اما اگر بداند که چه مراحلی باید طی شود تا جواب
آماده گردد بهتر می تواند تحمل نماید. لذا مراحل آزمایش پاتولوژی یا آسیب شناسی را توضیح می دهیم:

1- نمونه برداری: در برخی موارد که پزشک با آزمایشات معمولی و متداول نمی تواند تشخیص بدهد نیازمند نمونه برداری از بافت بدن می شود. مثلا در برخی از بیماری های کبدی علیرغم اینکه بیمار بودن کبد با آزمایشات خون و ادرار مشخص شده است، اما برای شروع درمان نوع دقیق بیماری لازم است بنابراین پزشک با تمهیدات خاص و با یک سوزن تو خالی قطعه کوچکی از کبد را می برد و آن را در مایع مخصوصی که برای جلوگیری از فساد بافت طراحی شده قرار می دهد و به آزمایشگاه می فرستند. این نمونه معمولا در حد چند میلیمتر است.

2- پس از وصول نمونه، آن بافت از ماده تثبیت کننده خارج شده و مشخصات ظاهری آن به دقت بررسی می گردد و سپس یک شماره به آن تعلق می گیرد و در ظرف مخصوصی قرار گرفته و در دستگاه “پاساژ” گذاشته می شود. در این دستگاه حدود دوازده ظرف با محلول های مختلف از جمله الکل، گزیلول، پارافین و غیره …..وجود دارد و آن بافت مذکور زمان ویژه ای را در هر ظرف سپری می کند. مثلا باید ده ساعت در الکل بماند.

3- پس از گذر بافت از محلول های شیمیایی مختلف از دستگاه خارج شده و در یک محفظه پارافینی قالب گیری می شود و پس از خشک شدن پارافین آن قالب و بافت موجود در آن توسط یک دستگاه دیگر برش داده می شوند. قطر این برشها حدود پنج هزارم میلیمتر است.

4- پس از تهیه لایه نازک که معمولا به قطر یک سلول می باشد. هنوز این بافت قابل بررسی نیست بلکه باید با مواد شیمیایی مختلف به اصطلاح “رنگ آمیزی” شود. یعنی مواد شیمیایی رنگ دار با قسمت های مختلف سلول ها واکنش کرده و آنها را به رنگ خود در می آورند. برای بررسی بافت های مختلف و حتی یک بافت خاص معمولا چندین رنگ آمیزی گوناگون که نشان دهنده وجود همه مواد مختلف در سلول ها هستند، انجام می شود.

5- پس از طی همه این مراحل بافت در بین دو لایه شیشه نازک بنام لام و لامل قرار میگیرد. و تازه آماده بررسی میکروسکوپی می شود.

6- بررسی اولیه گاهی نیاز به رنگ آمیزی های دیگر و تکنیک های دیگر را نمایان می کند. در این صورت کل پروسه باید تکرار شود.

7- در برخی موارد این بافت توسط چندین متخصص پاتولوژی بررسی می شود. و حتی در کمیسیون های خاص و تصمیم گیری می شود.

8- اگر برای تشخیص بیماری انجام آزمایشات IHC یا IF لازم باشد این پروسه طولانی تر خواهد شد.

9- در نهایت بیوپسی از آخرین اقدامات و تقریبا اخرین تیرترکش است. بنابراین دقت در این فرآیند بسیار مهمتر از سرعت می باشد. با صبور بودن به بیمار خود کمک کنید.