آزمایش خون مخفی چیست؟

وجود خون مخفی در مدفوع از آن جهت که دیده نمی‌شود، می‌تواند برای بسیاری از افراد موضوعی ناشناخته یا حتی ترسناک به نظر برسد. این اتفاق که نشان از ایجاد اختلال و خونریزی در دستگاه گوارش شماست، همیشه به دلیل ابتلا به بیماری‌های بسیار خطرناک نیست.

اما احتمالا به دنبال این سوال هستید که بدانید چه بیماری‌هایی باعث وجود خون مخفی در مدفوع می‌شوند، و اگر نمی‌توان آن را به وضوح دید، پس از چه راه‌هایی می‌توان آن را تشخیص داد؟ در این مقاله ما توضیحات کلی درباره‌ی خون مخفی در مدفوع و آزمایشات لازم برای تشخیص آن خواهیم داد، پس این مطلب را از دست ندهید.

خون‌مخفی در مدفوع نشانه‌ی چیست؟

همان‌گونه که از نامش پیداست، در برخی اختلالات، خون یا بقایای خون در مدفوع فرد نهفته است و فقط با آزمایشات بخصوصی مشخص می‌شود. وجود خون مخفی در مدفوع، می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های مختلف از جمله پولیپ، زخم در دستگاه گوارشی، زخم در ناحیه‌ی رکتوم، دیسپلازی‌های عروقی، دایورتیکولیت و هم‌چنین در مواردی سرطان روده‌ی بزرگ باشد.

تشخیص عامل اصلی از عهده‌ی افراد عادی خارج است، بنابراین برای تشخیص علت وجود خون مخفی در مدفوع، باید نتیجه‌ی آزمایشات مربوط را به پزشک معالج ارجاع داده و مورد معاینات وی قرار بگیرید.

این بیماری در برخی افراد که برای معاینات پزشکی جهت مشکلات کم‌خونی مزمن و فقرآهن به پزشک مراجعه کرده‌اند، وجود دارد. پس انجام آزمایشات مربوط برای این افراد می‌تواند نشانه‌ای مهم از علت بیماری آن‌ها را آشکار کند. زیرا در صورت خروج خون از بدن در مدفوع، بیمار خون زیادی از دست داده و مشکلات جدی برای وی ایجاد می‌شود.

سرطان دستگاه گوارش از شایع‌ترین سرطان‌ها در مردان است و بعد از سرطان پستان، شایع‌ترین سرطان در کشور ما نیز محسوب می‌شود. با توجه به روند روبه‌رشد آن اکیدا توصیه می‌شود که آزمایشات و معاینات مربوط به آن را در بازه‌های معین انجام داده و جدی بگیرید.

آزمایشات تشخیص خون مخفی در مدفوع

لزوم انجام آزمایشات مربوطه از آن جهت است که شما ممکن است هرگز متوجه وجود خون در مدفوع نشوید و بیماری شما به تدریج پیشرفت کند. پس بطور معمول پیشنهاد می‌شود افراد بالای 50 سال هر شش ماه یکبار این آزمایشات را انجام دهند که هزینه‌ی سنگینی را نیز نمی‌طلبد.

تخمین زده می‌شود که هر سال نزدیک به یک میلیون بیمار مبتلا به سرطان روده‌ی بزرگ در جهان شناسایی می‌شود که با توجه به کندبودن پیشرفت این بیماری، اگر به موقع تشخیص داده شود در 90% مواقع می‌توان آنان را درمان کرد.

اگر در نزدیکی محل زندگیتان آزمایشگاهی وجود ندارد، می توانید آزمایشات تشخیص خون مخفی در مدفوع را در خانه نیز انجام داده و نتیجه‌ی آن را برای پزشک بفرستید.

به طور کلی این آزمایشات به دو روش انجام می‌شوند:

• روش گایاک که به FOBT گایاک نیز معروف است و در حال حاضر متداول‌ترین روش مورد استفاده در آزمایشگاه‌ها است.
• روش ایمنوشیمیایی که به FOBT ایمنوشیمی نیز معروف است.

در روش گایاک اساس کار بر استفاده از یک کاغذ معرف گیاهی است که در صورت تماس با خون رنگ آن بطور مشخص تغییر می‌کند. اما روش ایمنوشیمیایی بر مبنای اتصال آنتی‌بادی به هموگلوبین موجود در خون است که مزیت‌هایی بر روش قبلی دارد، ولی شاید به دلیل سادگی بیشتر گایاک به اندازه‌ی آن مرسوم نیست.

شما می‌توانید تست گایاک را بدون نسخه پزشک از داروخانه‌ها تهیه کرده و آن را انجام دهید. به این طریق که پس از اجابت مزاج، تست را در توالت قرار می‌دهید و در صورت مشاهده‌ی تغییر رنگ، نتایج را یادداشت کرده و به پزشک ارائه می‌کنید.

ملاحظات لازم قبل از آزمایش خون‌مخفی در مدفوع

• قبل از تست باید از مصرف بعضی داروها یا مواد غذایی خودداری کرد؛ مانند گوشت، ویتامینC، مکمل آهن، آسپیرین یا برخی مسکن‌ها و… زیرا بعضی مواد در نتیجه‌ی آزمایش خطا ایجاد می‌کنند.
• از چند روز قبل از آزمایش باید رژیم غذایی را با پزشک هماهنگ کرد و در صورت لزوم فیبر بیشتری در رژیم غذایی مصرف شود.
• شخص مورد آزمایش خون مخفی نباید به بیماری‌هایی مانند خونریزی بواسیر، زخم معده و هر نوع علت مشخص خونریزی مبتلا باشد.
• در صورت مصرف غذای خاصی در روزهای قبل از آزمایش حتما به پزشک اطلاع داده شود.
• در خانم‌ها آزمایش خون مخفی چند روز قبل قاعده شدن نباید انجام شود.

چنانچه قصد انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع را برای سنجش سلامتی خود دارید، آزمایشگاه شبانه روزی سروش در شهر مشهد یکی از مجهزترین آزمایشگاه‌های استان خراسان‌رضوی است که می ‌توانید از خدمات آن بهره ببرید.

حتی اگر رفت‌و‌آمد برای گرفتن جواب آزمایشتان برای شما سخت باشد، می‌توانید از طریق وبسایت این آزمایشگاه به سامانه‌ی بررسی آنلاین نتایج آزمایشگاه مراجعه کرده و در هر مکان به جواب آزمایش خود دسترسی پیدا کنید.